Καταστροφή που παράγει ισχύ
Ο βραβευμένος με δύο Πούλιτζερ 65χρονος Nicholas Kristof είναι δημοσιογράφος των New York Times που έχει ασχοληθεί με τα μεγάλα προβλήματα των φτωχών χωρών του πλανήτη μας. Πρόσφατα εξέδωσε αισιόδοξο αυτοβιογραφικό βιβλίο με τίτλο Chasing Hope, και η εφημερίδα δημοσιεύει απόσπασμά του.
Ο Kristof υποστηρίζει πολύ σωστά, ότι –παρά τα μεγάλα προβλήματα που παραμένουν– ο κόσμος σήμερα είναι καλύτερος από την εποχή που ήταν ο ίδιος παιδί: παντού έχει μειωθεί η φτώχεια, η πείνα, οι ασθένειες, ενώ έχουν βελτιωθεί πλήθος δεικτών που μετρούν το ανθρώπινο ευ ζην.
Ως προς τις ΗΠΑ ο Kristof υποστηρίζει –σωστά πάλι, νομίζω– ότι δεν απειλείται το πρωτείο τους από καμία άλλη δύναμη στον πλανήτη και ότι η επανεκλογή του Τραμπ είναι μεν απειλητική αλλά η Αμερική διαθέτει τέτοιον δυναμισμό και εσωτερικό σθένος –στην τεχνολογία, τον πολιτισμό, την ιατρική, τις επιχειρήσεις, την εκπαίδευση– που νομίζω ότι η χώρα θα μπορέσει να αντέξει τέσσερα χρόνια εθνικής κακοδιοίκησης, χάους και υπονόμευσης της δημοκρατίας. Στην πραγματικότητα, ο Τραμπ θα μπορούσε να προκαλέσει μεγαλύτερες καταστροφές στην Ευρώπη και την Ασία –εγκαταλείποντας το ΝΑΤΟ και την Ταϊβάν– από όσο να βλάψει την Αμερική, και έτσι, με τρόπο διεστραμμένο, να ισχυροποιήσει την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ.
Η τελευταία φράση του Αμερικανού δημοσιογράφου ακούγεται σαν ηχώ των λόγων του Εμμανουέλ Μακρόν στη Σορβόννη και στον Economist: «Πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι … η Ευρώπη μας σήμερα μπορεί να πεθάνει»· το τέλος μπορεί να είναι «βίαιο»· «Τα πράγματα μπορούν να συμβούν πολύ πιο γρήγορα από όσο νομίζουμε».
Δεν ξέρω αν θα αποτελεί καταστροφή για την Ασία η κατάληψη της Ταϊβάν από την Κίνα ούτε είμαι σίγουρος αν αποτελεί μεγαλύτερο κίνδυνο για την Ευρώπη το να εγκαταλείψουν οι ΗΠΑ το ΝΑΤΟ ή το να το επεκτείνουν συνεχώς. Άλλωστε ο Ντόναλντ Τραμπ δεν απείλησε ότι θα εγκαταλείψει το ΝΑΤΟ αλλά ότι θα εγκαταλείψει στις βουλές της Ρωσίας όποιο κράτος «δεν πληρώνει».
Γενικά, φράσεις σαν αυτή του Nicholas Kristof δεν ακούμε από τους Αμερικανούς σχολιαστές και δημοσιογράφους, αποφεύγεται η σκληρή αλήθεια ότι «η καταστροφή της Ευρώπης μπορεί να ισχυροποιήσει την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ». Και δεν ξέρω αν αυτό αποτελεί μόνο σκέψη του Ντόναλντ Τραμπ.
Αυτό που ξέρω είναι ότι η Ελλάδα στέλνει στο Ευρωκοινοβούλιο διασκεδαστές και ότι η εξωτερική πολιτική της καθορίζεται από βαλκανικές φαντασιώσεις. Ισχύει δηλαδή πάντα ότι, για να εδραιώσουν την εξουσία τους, οι Βαλκάνιοι πολιτικοί παράγουν πολλή ιστορία, ώστε να αποκρύψουν την υστέρηση στην παραγωγή ένυλων και άυλων οικονομικών και πολιτιστικών αγαθών.