Η αρχή του τέλους
Η περίοδος της καλοκαιρινής αφασίας φέτος ήταν πιο σύντομη, παρά την αφόρητη ζέστη που θα δικαιολογούσε την παράτασή της. Και όχι μόνο αυτό, αλλά η σεζόν ξεκίνησε απότομα και άγρια, in media res και χωρίς σύνοψη των περασμένων επεισοδίων, με το σύστριγγλο που εκτυλίσσεται στον ΣΥΡΙΖΑ. Η αλήθεια είναι ότι οι μεταξύ τους εχθροπραξίες ποτέ δεν έπαυσαν εντελώς στη διάρκεια των διακοπών. Από το ησυχαστήριό μου και «υπό τας φιλλύρας», παρακολουθούσα την ειδησεογραφία και έβλεπα ότι σχεδόν καθημερινά έπεφταν οι εκατέρωθεν ψιλές. Οπως και στη Γάζα, πραγματική κατάπαυση πυρός ποτέ δεν υπήρξε.
Κανένας δεν εκπλήσσεται λοιπόν από την ακραία μορφή που παίρνει η διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ. Το έργο που παρακολουθούμε, με τον τίτλο «Ο Κασσελάκης πολιτικός», εξελίσσεται σύμφωνα με τις αρχικές προβλέψεις των περισσοτέρων παρατηρητών και κατά τη φύση των πρωταγωνιστών του. Γιατί, οφείλουμε να το αναγνωρίσουμε αυτό, τόσο ο Κασσελάκης όσο και ο Πολάκης είναι σπάνια μεγέθη! Ο καθένας τους είναι μοναδικός στο είδος του και στο ψώνιο του, χαρακτήρες «larger than life», που λένε οι Αμερικάνοι, και τούτο ανεξαρτήτως του πώς αξιολογούνται ηθικά από τον καθένα μας. Η μεταξύ τους σύμπραξη, χάρη στην οποία ο Κασσελάκης έγινε πρόεδρος, ήταν εξαρχής αφύσικη και έγινε επί τη βάσει της σκοπιμότητας να αποκλείσουν τους κοινούς αντιπάλους τους από τον ρόλο που διεκδικούσαν στη μετά τον Τσίπρα κατάσταση. Η σύμπραξη Κασσελάκη – Πολάκη ήταν, ας πούμε, μια παραλλαγή του Συμφώνου Ρίμπεντροπ – Μολότοφ – επί το απείρως ελαφρότερο, εννοείται.
Οι χαρακτήρες στην ιλαροτραγωδία του ΣΥΡΙΖΑ έχουν σημασία, γιατί με το μέγεθός τους επηρεάζουν την κατεύθυνση των εξελίξεων και οδηγούν τα πράγματα στο σημείο που βρίσκονται σήμερα. Με συνηθισμένους χαρακτήρες, βγαλμένους από την καθημερινότητα – κάπως σαν τον Σωκράτη Φάμελλο, ας πούμε – δεν θα υπήρχε τέτοιο δράμα ούτε τόση υστερία. Η προσωπικότητα του Στέφανου Κασσελάκη είναι εκείνη που δίνει την τροπή στα πράγματα, διότι το μέγεθός της υπερβαίνει τις προβλέψεις του συστήματος. Οποιοσδήποτε άλλος στη θέση του θα είχε παραιτηθεί. Αυτός, όχι μόνο δεν θέλει να ακούσει, αλλά δεν το έχει σε τίποτα να διαλύσει το σύμπαν. Ο ίδιος δεν έχει να χάσει πολλά, διότι έχει και την άλλη ζωή του, εκείνη που προσωρινά διέκοψε για να σώσει την Αριστερά, τη χώρα κ.λπ. Για τον Στέφανο Κασσελάκη, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα μπίζνες πρότζεκτ, που το τρέχει τώρα και τον έχει απορροφήσει πολύ, αλλά έχει και άλλα. Για τους επαγγελματίες, όμως, της κατ’ ευφημισμόν ανανεωτικής Αριστεράς, ο ΣΥΡΙΖΑ και συγκεκριμένα η κρατική επιχορήγηση, που εξαρτάται από την επίδοση του κόμματος στις εκλογές, είναι η δουλειά και το μεροκάματό τους. Γι’ αυτό και δεν θέλουν ακρότητες που θα έφθειραν ακόμη περισσότερο το κόμμα τους. Καταλαβαίνουν ότι από τη γελοιοποίηση κανένας δεν γλίτωσε ποτέ.
Στο σημείο αυτό είναι που έρχεται ο Κασσελάκης με το μέγεθός του και δίνει την τροπή προς το βαγκνερικό Goetterdaemmerung, εμπλουτισμένο ωστόσο με έντονα στοιχεία από την πολύτιμη κληρονομιά που αφήνει ο μέγας Μελ Μπρουκς στην κωμωδία. Το ότι ο Κασσελάκης δεν φοβάται τη γελοιοποίηση (ίσως να τον τρέφει κιόλας, σκέφτομαι κάποιες φορές…) είναι το στρατηγικό πλεονέκτημά του απέναντι στους άλλους, είναι το κουμπί για τα πυρηνικά που μόνο αυτός το έχει. Πώς ξεφεύγουν από αυτό το αδιέξοδο; Εδώ εμφανίζεται ο έτερος «larger than life» χαρακτήρας της υπόθεσης, ο Πολάκης: ο μόνος που μπορεί να πάρει τον Κασσελάκη με τις σπρωξιές προς την έξοδο, επειδή τα μεγέθη τους είναι ανάλογα. Σε τελευταία ανάλυση, ο Πολάκης είναι εκείνος που αναδεικνύεται μέσα από τα πράγματα ως ο φυσικός ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ μετά τον Τσίπρα. Δεν είναι τυχαίο ότι για εκείνον δημιουργήθηκε επώνυμος «-ισμός» στη σύγχρονη πολιτική ορολογία: Πολακισμός.
Αυτή είναι λοιπόν η σύγκρουση από την οποία θα κριθεί το μέλλον του συγκεκριμένου πολιτικού χώρου και τα υπόλοιπα πρόσωπα, που κατά καιρούς βλέπουμε να εγκλωβίζονται μεταξύ διασταυρούμενων πυρών και να την πληρώνουν, όπως λ.χ. η κυρία Αθηνά Λινού, είναι παράπλευρες απώλειες. Προσωπικά, για να διακινδυνεύσω την πρόβλεψη, θεωρώ απίθανο να επιβιώσει ο Κασσελάκης. Εχει πολλά χαρίσματα, αλλά για το παιχνίδι αυτό είναι ατάλαντος. Θα μας λείψει, πιστεύω, αυτό που εκόμισε εις την τέχνη, για να το πω παραφράζοντας τον ποιητή, αλλά όλα σε αυτή τη ζωή έχουν τέλος. Ακόμη και τα πιο αστεία. Δυστυχώς.