Kayıp Kayıt'tan bir şiir bir metin
Kayıp Kayıt, 24 sayıyı geride bıraktı. Yönetmenliğini Mehmet S. Fidancı’nın üstlendiği derginin arka kapağındaki siyah beyaz fotoğrafta Selçuk Azmanoğlu imzası var. Ön kapak ise artık klasikleşmiş durumda. Bu sayıda onlarca şiir ve metin arasından dikkatimi çeken ikisinden bahsedeceğim. İlki bir şiir. değirmi balladı başlıklı şiir İbrahim Yolalan’ın. Dörde ayrılan çalışmanın ilk bölümü taşradan başlayıp bir ömür süren yürüyüş ve arayışı resmeden dizelerle açılıyor: taşranın taşlarını kaldırıp / kaldırıp ömrümce / yurt aradım kelimelere. Yoldaki şair, çağının tanığı aynı zamanda. “rahmini unutmuş kadınlar”ın, “çok beygirli adamlar”ın tanığı. Onlar da yürüyüşte. Bir yürüyüş, bir koşu var, evet. Var fakat nereye? Yurda mı, cennetten bir ad bulmaya mı, yoksa şarkıların göğsünü yarmaya mı? Değil. Yine de isyanı diri yolcunun. Yine de “çalınmayacak kapılar biriktirip” şiirler diziyor ve bırakıyor boşluğa. Siz de cebinizde biraz isyan, dalın o boşluğa; şiire. Bahsedeceğim diğer yazıysa (şiir), Şairin Niyeti-Okurun Niyeti başlıklı üçlü bir metin. Önce bir şiir var. Aksi Seda başlıklı yedi kıtalık şiirin şairi Mehmet Can Doğan. Şiiri okuyoruz sonra Şairin Niyeti’nin ne olduğunu Doğan’ın aktarımıyla anlamaya çalışıyoruz. Okurun Niyeti’ni de Bâki Ayhan yazıya dökmüş. Bir şiir ve iki yorumdan güzel bir çalışma ortaya çıkmış. Cengizhan Orakçı dizesiyle bağlayayım: Bulandı dilimin dağlarında çağlayan su. Edebiyat, kültür, sanat dergisine, kayipkayitdergi@gmail.com e posta adresinden ulaşılabilir.
Değinmeler...
Mehmet Can Doğan’ın Şiir Rasathanesi isimli kitabı Çolpan Kitap’tan çıktı (Kasım 2024). Eser, Doğan’ın 24 yıllık yazıları ve soruşturma sorularına verdiği cevaplardan oluşuyor. Söyle diyor şair: 2000’lerin başından bu yana geçen süreçte toplumsal, kültürel ve siyasal hareketlilik, edebiyata da yansımış; yeni bir edebiyat rejimi işlemeye başlamıştır. 2015’e gelene kadar şiir ortamında belirgin biçimde fark edilen hareket ve canlılık, sonraki yıllarda kaybolmuş; şiir mevzi kaybetmiş, kendi içine çekilmiş, bir bakıma büzüşmüş, özerk değil, özel bir uğraşa, kapalı devre bir işe dönüşmüştür.
Kayıp Kayıt’tan:
“Yazdığım bir şiir yayımlandıktan sonra, onu herhangi bir okur veya hakkında yazacağım bir metin gibi okurum. Bir şiirimin yayımlanana kadar üzerinde çalışabilirim ama yayımlandıktan, özellikle de bir şiir kitabına yerleştikten sonra onun kendi başına bir hayatı bulunduğunu düşündüğüm için ona hiçbir müdahalede bulunmam. Benden kopar artık o şiir.”
Mehmet Can Doğan
4 SORU - SELÇUK KÜPÇÜK
1 Size dergi okuru diyebilir miyiz?
Daha da öte ben 30 yıldır dergi biriktiriyorum. Edebiyat, müzik ve ideolojik dergiler ağırlıklı. 2013’te 80 sonrasını kapsayan Edebiyat Dergileri Atlası kitabım çıkmıştı. Şimdi onu epeyce genişlettim ve Hece Yayınları’ndan Ocak-Şubat gibi iki cilt halinde yayınlanacak.
2 Takip ettiğiniz dergiler var mı?
Ağırlıklı olarak edebiyat ve müzik dergilerini takip ediyorum ve hatta sahaflardan eski dergileri topluyorum. Bir de yoğunlaştığım özel konular var. Toplumsal bellek, müzik sosyolojisi gibi.
3 En son hangi dergiye katkı sundunuz?
En son Karabatak’ta Mevlevi müziğinin DP döneminde yeniden ortaya çıkması, icra mekanları bulması üzerine yazdım, öykücü arkadaşım Mustafa Çiftçi’ye özel sayı yapan Çare dergisine onunla ilgili bir metin verdim. Mahalle Mektebi’nde, kapanan dergiler üzerine inceleme yazılarım çıkıyor. Yolcu’da ise 1992’den beri tuttuğum günlüklerimi yayınlıyorum.
4 Okuduğunuz/yazdığınız dergilerde dikkatinizi çeken bir çalışma oldu mu?
Bir mahalleden söz edilecekse, bu mahallenin dergilerinde oldukça sıkıcı ve hurda metinler, konular var. Kuşkusuz bunun sosyopolitik sebepleri söz konusu. Entelektüel akıl, güncel siyasetin yedeğinde yapılanmaya evrildi ve bu ortaya zihinsel bir küflenme çıkardı. Kanaatim bu.
Şule Gürbüz için…
Türk Dil Kurumu’nun yayımladığı Türk Dili, 875. sayısıyla okurunu selamladı. Yayın koordinatörlüğünü Uğur Mantu’nun yaptığı dergi, Şule Gürbüz için özel bir bölüm yapmış. Bundan dolayı derginin Kasım sayısını tanıtmaya karar verdim. Bölüm Kambur’la açılıyor. Abdullah Ezik’in inceleme yazısı. İkinci yazı Çoşkuyla Ölmek üzerine, Büşra Tan imzalı. Sıradaki çalışmaysa yazarın anlatı kitabı Öyle miymiş?’ten alınan bir bölümü içeriyor. Erdoğan Muratoğlu’ndan. Murat Turna, Gürbüz’ün denemeciliğini irdelemiş. Sıradaki metinde, Kıyamet Emeklisi’nin baş kahramanı Aziz var. Metni Emel Aras kaleme almış. Veli Aknar, Tanpınar’ın Huzur’uyla ve Kıyamet Emeklisi’ni karşılaştırarak bir mukayese metni ortaya koymuş. Son çalışma Gamze Çelik Başaran’a ait. Gürbüz Sözlüğü Üzerine. Gürbüz’ü okumaya Kıymet Emeklisi’yle başlayacağım. Yolculuk bakalım nasıl seyredecek? Gökhan Özcan’dan bir alıntıyla kapatacağım Türk Dili bahsini. Selçuk Azmanoğlu’nun uzun bir konuşma yaptığı yazar şöyle diyor: Yazarken dönüşmek zorundasınız, aksi hâlde hedefinize ulaşamazsınız. Edebiyat çok da ticari tarafı olan, para kazandıran bir iş değil ne yazık ki… Yazı yazabilen insanlar mecburen yazarak geçimlerini sürdürmenin arayışı içinde farklı metin faaliyetlerine yöneliyor. Güzel konuşma olmuş, şahit olmak gerek. Dil ve edebiyat dergisine, turkdili@tdk. gov.tr e posta adresinden veya 0312 427 28 79 no’lu telefondan ulaşılabilir.
Çözümlemenin estetiği üzerine
Aşkar, 72. sayısıyla raflardaki yerini aldı. İdris Ekinci, Hüseyin Karacalar ve Regaib Albayrak’ın editörü oldukları derginin kapağında Belçikalı ressam Jean Brusselmans’ın bir çalışması var. İlk sayfada Yunus Emre şiiri karşılıyor okuru. Bu sayının şairleri, Ümit Çiçekli, Çağrı Subaşı, Yunus Emre Altuntaş, Faysal Soysal, Özgür Ballı, Semiha Nur Mıhçıoğlu, Mehmet Akif Tarakçıoğlu, Cumali Yakan, Kerim Ağaç, Muammer Yavaş, Sevde Yaşar Çimen, M. Emirhan Onhan ve Aziz Mahmut Öncel. Şair Ballı’yla devam edeyim: kim icat etti gökyüzünü söyle / içimdeki boşlukta şarkı söyleyen kedi. Uçurum’la Ali Kurt, Gökteki Melekler’le Enes Dündar, Bilinmez Bir Toprak’la Hanzala Aslan hikâyecilerimiz. Kerim Ağaç, Şair Altuntaş’la Çözümlemenin Estetiği üzerine konuşmuş. Ebabil’den yayımlanan bu kitabı bir an önce okuyacağım. Şöyle diyor şair: … sanatın ve şiirin doğasına dair sorgulamalarım bu kitabı ortaya çıkardı. İdris Ekinci, Özgür ballı, Cumali Yakan ve Çağrı Subaşı’nın da yazılarıyla omuz verdiği serbest edebiyat dergisine, idrisekinci58@hotmail.com e posta adresinden veya 0505 260 93 47 - 0507 766 95 89 no’lu telefonlardan ulaşılabilir.
Dergilik: Gazze ve entelektüel duruş
Fotoğraflarımın dünyayı dolaşması ve kitlelere ulaşması beni mutlu ediyor