ΗΠΑ: Τζίμι Κάρτερ – Καλύτερος πρώην πρόεδρος από όταν ήταν πρόεδρος

Μετά την θητεία του, ο πρόεδρος της Αμερικής Τρούμαν καθώς και ο Αϊζενχάουερ, συνέχισαν την ιδιωτική τους ζωή, ο Κένεντι δολοφονήθηκε, ο LBJ εγκατέλειψε το αξίωμα με κακή υγεία, ο Νίξον παραιτήθηκε, ο Φορντ έγραψε απομνημονεύματα και ασχολήθηκε με τον επιχειρηματικό κόσμο.

Τι έκανε ο Τζίμι Κάρτερ;

Ο Τζίμι Κάρτερ, που πέθανε χθες σε ηλικία 100 ετών, ανακάλυψε εκ νέου την Αντιπροεδρία.

Καλύτερος πρώην πρόεδρος από όταν ήταν πρόεδρος

Ο Τζίμι Κάρτερ απέκτησε τη φήμη ότι ήταν καλύτερος πρώην πρόεδρος απ’ ότι όταν ήταν πρόεδρος – κάτι που παραδεχόταν και ο ίδιος.

Το Κέντρο Κάρτερ, το επίκεντρο των προσπαθειών του, λειτούργησε ως πλατφόρμα για τα πολλά ενδιαφέροντά του, συμπεριλαμβανομένων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της προώθησης της δημοκρατίας, της επίλυσης συγκρούσεων και της υγείας – όλα συγκεντρωμένα γύρω από την «ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου».

Οι περισσότεροι Αμερικανοί, δεξιοί και αριστεροί, πιστεύουν ότι ο Τζίμι Κάρτερ χρησιμοποίησε αυτή την επιρροή σε συντριπτικό βαθμό για καλό.

Αν για τον Ρόναλντ Ρίγκαν μια μόνιμη εικόνα της εργασίας είναι το κόψιμο θάμνων στο ράντσο του, για τον Κάρτερ είναι τα πολυάριθμα έργα κατασκευής σπιτιών για το Habitat for Humanity (μια οργάνωση που ιδρύθηκε στη Τζόρτζια από έναν παλιό φίλο του Κάρτερ), το οποίο τελικά απέκτησε το όνομα «Jimmy Carter Work Project».

Υπήρξαν 36 από αυτά με την πάροδο των ετών, πολλά στο εξωτερικό, μεταξύ άλλων στο Μεξικό (ο Κάρτερ διάβαζε τη Βίβλο στα ισπανικά στο πλαίσιο της καθημερινής του κατάνυξης), με πάνω από 4.000 σπίτια που χτίστηκαν και πάνω από 100.000 εθελοντές.

Η προσπάθεια για ειρήνη στη Μέση Ανατολή

Ο Κάρτερ συνέχισε τα θέματα της θητείας του, συμπεριλαμβανομένης της αναζήτησης της ειρήνης στη Μέση Ανατολή. Με την πάροδο του χρόνου έγινε πιο φιλοπαλαιστινιακός- η μεταπροεδρία του επέτρεψε να εκφράσει την απογοήτευσή του πιο δημόσια από ό,τι η άσκηση του αξιώματος.

Η ειρηνευτική συμφωνία του 1979, που βασίστηκε στις συμφωνίες του Καμπ Ντέιβιντ, τερμάτισε την εμπόλεμη κατάσταση μεταξύ Αιγύπτου και Ισραήλ. Ο Κάρτερ έφερε τον τότε πρόεδρο της Αιγύπτου Ανουάρ Σαντάτ και τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μεναχέμ Μπεγκίν στο Κάμπ Ντέιβιντ, την προεδρική εξοχική κατοικία, για συνομιλίες. Αργότερα, όταν άρχισε να διαφαίνεται ότι οι συμφωνίες κατέρρεαν, έσωσε την κατάσταση πηγαίνοντας ο ίδιος στο Κάιρο και την Ιερουσαλήμ.

Με τη συμφωνία, το Ισραήλ αποχώρησε από τη χερσόνησο του Σινά και οι δύο χώρες σύναψαν διπλωματικές σχέσεις.

Ένα από τα σημαντικότερα σημεία της ζωής του, ήταν το 2002, που τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης.

Οι ασθένειες που εξαλείφθηκαν

Πολλά από τα λιγότερο γνωστά επιτεύγματα του Κέντρου συγκαταλέγονται στα σημαντικότερα.

Το σκουλήκι της Γουινέας, το οποίο κατέστρεψε τις ζωές εκατομμυρίων Αφρικανών, έχει σχεδόν εξαλειφθεί, από 3,5 εκατομμύρια κρούσματα σε 13, χάρη σε μια ακούραστη, εξαιρετικά εστιασμένη και αποφασιστική προσπάθεια της οποίας ηγήθηκε αθόρυβα ο Κάρτερ και στην οποία συμμετείχαν πολλές χιλιάδες εκπαιδευμένοι τοπικοί εθελοντές.

Το σκουλήκι της Γουινέας θα μπορούσε να είναι η δεύτερη ασθένεια που εξαλείφεται (μετά την ευλογιά, το 1980 κατά τη διάρκεια της διοίκησης του Κάρτερ). Παρόμοιες προσπάθειες του Κάρτερ καταπολεμούν το τυφλό τραχώμα, την τύφλωση του ποταμού και τη λεμφαδενική φιλαρίαση, καθώς και τη δέσμευση της συζύγου του Ρόζαλιν για την ψυχική υγεία. Δεν είναι οι ασθένειες του τίτλου, αλλά εξίσου επώδυνες και θανάσιμες για όσους υποφέρουν από αυτές.

Για τον Κάρτερ, κάθε ζωή είχε αξία, κάθε ζωή μετράει, κάθε ζωή άξιζε να σωθεί. Η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ το συνόψισε καλύτερα με τα λόγια του ίδιου του Κάρτερ:

«Συχνά έλεγε στο κατηχητικό του σχολείο στην Πεδιάδα ότι «δεν θα μάθουμε ποτέ αν κάτι νέο και θαυμάσιο είναι εφικτό αν δεν προσπαθήσουμε. Ας ξύσουμε το κεφάλι μας, ας τεντώσουμε το μυαλό μας, ας είμαστε περιπετειώδεις! Υπηρετούμε τον Θεό με τόλμη, και ποιος ξέρει τι θαύματα μπορεί να κάνει ο Κύριος;»

Διαχωρισμός εκκλησίας και κράτους

Το Plains της Γεωργίας μπορεί να φαίνεται απίθανο μέρος για να ξεκινήσει μια παγκόσμια εκστρατεία ηθικής επιρροής. Η βαθιά προσωπική και ενεργή πίστη του Κάρτερ αποτέλεσε το εφαλτήριο για τις προσπάθειές του.

Ο Κάρτερ πίστευε ακράδαντα στο διαχωρισμό εκκλησίας και κράτους, αλλά στα μεταπροεδρικά του χρόνια δίδασκε εκατοντάδες μαθήματα κατηχητικού σχολείου στη μικρή βαπτιστική εκκλησία του στο Πλέινς, ασκώντας τη διακονία της φιλοξενίας σε πολλές χιλιάδες που τον επισκέπτονταν για να τον ακούσουν να διδάσκει και συγκεντρώνοντας τους στοχασμούς του σε ένα βιβλίο.

«Δεν υπάρχει χρόνος για ανάπαυση…»

Ο Κάρτερ δήλωσε ότι το αγαπημένο του σκίτσο από το περιοδικό The New Yorker ήταν ένα παιδί που έλεγε «Μπαμπά, θέλω να γίνω πρώην πρόεδρος».

Το έργο του μετά τις 20 Ιανουαρίου 1981, περισσότερο από τα ταραχώδη χρόνια της θητείας του, θα καθορίσει την κληρονομιά του, στην οποία εκατομμύρια άνθρωποι από τους φτωχότερους του κόσμου θα τον θυμούνται για πάντα.

Ο Κάρτερ έγραψε ότι «ο δεσμός της κοινής μας ανθρωπιάς είναι ισχυρότερος από τη διαιρετική δύναμη των φόβων και των προκαταλήψεών μας. Ο Θεός μας δίνει την ικανότητα επιλογής. Μπορούμε να επιλέξουμε να ανακουφίσουμε τον πόνο. Μπορούμε να επιλέξουμε να εργαστούμε από κοινού για την ειρήνη. Μπορούμε να κάνουμε αυτές τις αλλαγές – και πρέπει να τις κάνουμε».

Ο Τζίμι Κάρτερ έκανε αυτή τη σοβαρή επιλογή. Τα λόγια ενός ύμνου συνοψίζουν τη ζωή του για πάνω από τέσσερις δεκαετίες από τότε που έφυγε από τον Λευκό Οίκο:

«Δεν υπάρχει χρόνος για ανάπαυση μέχρι να λάμψει ο δυτικός ουρανός/μέχρι να πέσουν οι μακριές σκιές πάνω από το μονοπάτι μας/και ένας χαρούμενος ήχος να έρθει με τη δύση του ήλιου: Μπράβο, μπράβο».