Ministar odbrane BiH odbio dati saglasnost Srbiji za prelet vojnog aviona 8. i 9. januara
Ministar odbrane Bosne i Hercegovine (BiH) Zukan Helez odbio je dati saglasnost za prelet vojnog aviona ili helikoptera Srbije preko teritorije BiH, a prema planu leta dostavljenom od ambasade Srbije u BiH za 8. i 9. januar.
O tome je obavijestio Kancelariju visokog predstavnika u BIH (OHR), NATO štab u Sarajevu, EUFOR i Delegaciju EU u BiH.
"Ovaj prelet helikoptera Republike Srbije i posjeta delegacije Ministarstva odbrane Srbije nedvojbeno upućuje na zaključak da je namjera prisustva događajima vezanim za obilježavanje 9. januara, koji je 2015. i 2019. godine Ustavni sud Bosne i Hercegovine proglasio neustavnim danom Republike Srpske", istakao je Helez u objavi na društvenoj mreži Facebook.
Naveo je i kako nepoštivanje odluka Ustavnog suda u svim demokratskim državama predstavlja podrivanje vladavine prava, a u Bosni i Hercegovini i potencijalno činjenje krivičnog djela.
Vlasti RS slave 9. januar, datum kada je 1992. godine u Sarajevu tadašnja Skupština srpskog naroda u BiH, donijela Deklaraciju o proglašenju Republike srpskog naroda BiH, kao nezavisne cjeline unutar Bosne i Hercegovine.
Cilj je bio da se taj dio BiH potom pripoji Jugoslaviji, koja se tada raspadala.
Na čelu samoproglašene republike su bili Radovan Karadžić, Biljana Plavšić i Momčilo Krajišnik, koji su osuđeni u Haškom tribunalu zbog ratnih zločina. U donošenju deklaracije nisu učestvovali predstavnici Bošnjaka i Hrvata.
Ova dva naroda na 9. januar gledaju kao na početak rata u Bosni i Hercegovini, te početak etničkog čišćenja, ratnih zločina i genocida nad nesrpskim stanovništvom na teritoriji RS.
Ustavni sud BiH utvrdio da je Dan RS neustavan
Ustavni sud tadašnje Republike BiH donio je 28. februara 1992. Odluku kojom se poništavaju i deklaracija i Ustav Srpske Republike BiH.
Ustavni sud BiH je, 23 godine kasnije, u novembru 2015. donio odluku prema kojoj je član Zakona o praznicima RS-a koji govori o Danu RS-a, neustavan.
Osim što se Ustavni sud u obrazloženju osvrnuo i na događaje iz 1992. godine, utvrdio je i da se tad obilježava i krsna slava Republike Srpske – Sveti arhiđakon Stefan, pa se doživljava i kao vjerski praznik.
Ustavni sud BiH nije osporio pravo na dan Republike Srpske, ali je utvrdio da "Dan RS-a" ne može biti 9. januar.
Kao odgovor na odluku Ustavnog suda BiH, u RS je 25. septembra 2016. godine održan referendum o 9. januaru, iako je Ustavni sud BiH sedam dana ranije obustavio Odluku o raspisivanju referenduma.
Uprkos tome, referendum je održan, nakon čega je u Skupštini RS u oktobru iste godine usvojen Zakon o Danu RS-a kojim je ponovo definisan 9. januar kao praznik.
Devet delegata Bošnjaka i Hrvata u Vijeću naroda RS-a, kao jednom od dva doma Narodne skupštine RS-a, podnijelo je novu apelaciju Ustavnom sudu BiH.
Sud je u martu 2019. donio odluku prema kojoj je član tog zakona da se "na osnovu potvrđene volјe građana Republike Srpske, 9. januar utvrđuje kao Dan Republike" neustavan i protivan Međunarodnoj konvenciji o ukidanju svih oblika rasne diskriminacije.
Utvrđeno je i da je protivan Protokolu uz Evropsku konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda.
Prethodno je i Venecijanska komisija u mišljenju ocijenila da je Dan RS na taj datum "diskriminatorski, jer nije u skladu s univerzalnim vrijednostima dijaloga, tolerancije i razumijevanja".
O tome je obavijestio Kancelariju visokog predstavnika u BIH (OHR), NATO štab u Sarajevu, EUFOR i Delegaciju EU u BiH.
"Ovaj prelet helikoptera Republike Srbije i posjeta delegacije Ministarstva odbrane Srbije nedvojbeno upućuje na zaključak da je namjera prisustva događajima vezanim za obilježavanje 9. januara, koji je 2015. i 2019. godine Ustavni sud Bosne i Hercegovine proglasio neustavnim danom Republike Srpske", istakao je Helez u objavi na društvenoj mreži Facebook.
Naveo je i kako nepoštivanje odluka Ustavnog suda u svim demokratskim državama predstavlja podrivanje vladavine prava, a u Bosni i Hercegovini i potencijalno činjenje krivičnog djela.
Vlasti RS slave 9. januar, datum kada je 1992. godine u Sarajevu tadašnja Skupština srpskog naroda u BiH, donijela Deklaraciju o proglašenju Republike srpskog naroda BiH, kao nezavisne cjeline unutar Bosne i Hercegovine.
Cilj je bio da se taj dio BiH potom pripoji Jugoslaviji, koja se tada raspadala.
Na čelu samoproglašene republike su bili Radovan Karadžić, Biljana Plavšić i Momčilo Krajišnik, koji su osuđeni u Haškom tribunalu zbog ratnih zločina. U donošenju deklaracije nisu učestvovali predstavnici Bošnjaka i Hrvata.
Ova dva naroda na 9. januar gledaju kao na početak rata u Bosni i Hercegovini, te početak etničkog čišćenja, ratnih zločina i genocida nad nesrpskim stanovništvom na teritoriji RS.
Ustavni sud BiH utvrdio da je Dan RS neustavan
Ustavni sud tadašnje Republike BiH donio je 28. februara 1992. Odluku kojom se poništavaju i deklaracija i Ustav Srpske Republike BiH.
Ustavni sud BiH je, 23 godine kasnije, u novembru 2015. donio odluku prema kojoj je član Zakona o praznicima RS-a koji govori o Danu RS-a, neustavan.
Osim što se Ustavni sud u obrazloženju osvrnuo i na događaje iz 1992. godine, utvrdio je i da se tad obilježava i krsna slava Republike Srpske – Sveti arhiđakon Stefan, pa se doživljava i kao vjerski praznik.
Ustavni sud BiH nije osporio pravo na dan Republike Srpske, ali je utvrdio da "Dan RS-a" ne može biti 9. januar.
Kao odgovor na odluku Ustavnog suda BiH, u RS je 25. septembra 2016. godine održan referendum o 9. januaru, iako je Ustavni sud BiH sedam dana ranije obustavio Odluku o raspisivanju referenduma.
Uprkos tome, referendum je održan, nakon čega je u Skupštini RS u oktobru iste godine usvojen Zakon o Danu RS-a kojim je ponovo definisan 9. januar kao praznik.
Devet delegata Bošnjaka i Hrvata u Vijeću naroda RS-a, kao jednom od dva doma Narodne skupštine RS-a, podnijelo je novu apelaciju Ustavnom sudu BiH.
Sud je u martu 2019. donio odluku prema kojoj je član tog zakona da se "na osnovu potvrđene volјe građana Republike Srpske, 9. januar utvrđuje kao Dan Republike" neustavan i protivan Međunarodnoj konvenciji o ukidanju svih oblika rasne diskriminacije.
Utvrđeno je i da je protivan Protokolu uz Evropsku konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda.
Prethodno je i Venecijanska komisija u mišljenju ocijenila da je Dan RS na taj datum "diskriminatorski, jer nije u skladu s univerzalnim vrijednostima dijaloga, tolerancije i razumijevanja".