Η αποχή
Διαβάζω κάτι άρθρα περί αποχής από την κάλπη και μου θυμίζουν προτροπές συνδικαλιστών παλαιότερων εποχών, όταν καλούσαν τον κόσμο να ψηφίσει στις αρχαιρεσίες του συνδικάτου. Είναι και αυτά που αναμασούν οι υποψήφιοι στα πάνελ. Τα χαριτωμένα με το δικαίωμα και την υποχρέωση της συμμετοχής, με τις προσκλήσεις προς τους ψηφοφόρους να αποφασίσουν για την Ευρώπη που ονειρεύονται. Εδώ χρειάζεται μια διευκρίνιση.
Είμαστε σίγουροι ότι οι ψηφοφόροι ονειρεύονται κάτι για την Ευρώπη; Στον κύκλο μου δεν ξέρω πολλούς. Αλλωστε ακόμα και άνθρωποι που παρακολουθούν, έστω εξ αποστάσεως, τα πολιτικά, δεν αντιλαμβάνονται πώς ακριβώς μοιράζεται η τράπουλα, ούτε έχουν ιδέα για το παιχνίδι στο τραπέζι της Κομισιόν. Αυτό που σίγουρα γνωρίζουν όλοι είναι ότι στις ευρωεκλογές ψηφίζουμε τα δικά μας κόμματα, στέλνοντας, διά της ψήφου μας, μηνύματα προς όλες τις κατευθύνσεις. Ε, και; Είναι ικανό αυτό ώστε να στείλει κάποιον στο χωριό και στην κάλπη; Οχι.
Υπάρχουν, που λέτε, δύο τρόποι για να προσεγγίσουμε το μεγάλο ποσοστό της αποχής. Ο προφανής, με σκεπτικισμό για τις αποστάσεις που παίρνουν οι άνθρωποι από την κορυφαία πολιτική διαδικασία. Αλλά και ο πλάγιος που μας εξηγεί ότι οι πολίτες στέκουν αδρανείς επειδή αισθάνονται ότι δεν κρίνεται κάτι σημαντικό για τη ζωή τους. Δεν ετέθη ένα κατανοητό κρίσιμο διακύβευμα, δεν ανέβηκε ο δείκτης πόλωσης στα ύψη για να σε βάλει στον δρόμο προς την κάλπη. Αυτό, αν θέλετε, μπορεί να θεωρηθεί περίπου ως «κατάκτηση». Ναι, υπάρχουν αδιάφοροι πολίτες, απογοητευμένοι από την πολιτική. Αλλά, από την άλλη, η αποχή είναι και ένδειξη νηνεμίας, σταθερότητας, «ησυχίας».
Και από τη στιγμή που ξέρεις ότι στη χώρα σου η Δευτέρα θα είναι ίδια με την Παρασκευή προ των εκλογών, μένεις σπίτι ή πας παραλία. Δεν είναι παράλογη αυτή η συμπεριφορά. Είναι κατανοητή, όσο και αν δεν γίνεται εύκολα αποδεκτή. Αν μάλιστα βάλουμε κάτω τους αριθμούς και τις συγκρίσεις, θα δούμε ότι η εκλογική συμμετοχή είναι πάντα συνάρτηση της κρισιμότητας των καιρών, όπως την αντιλαμβάνονται οι ψηφοφόροι. Και σήμερα η Ευρώπη δείχνει, στα μάτια των απλών ανθρώπων, τόσο μεγάλη, ισχυρή και σταθερή, ώστε στο τέλος τους αφήνει αδιάφορους.