Παρεξηγήσεις

Στις ιστορίες του Αστερίξ, πάντα στήνεται ένας τεράστιος καβγάς στον οποίο συμμετέχει όλο το γαλατικό χωριό. Καβγάς που αρχίζει με ασήμαντη αφορμή και τελειώνει γύρω από ένα τραπέζι, με δεμένο και φιμωμένο τον βάρδο, τον Κακοφωνίξ.

Στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού, η παράδοση τηρήθηκε κατά γράμμα. Μια γιορτή σχεδιασμένη για να εντυπωσιάσει, έγινε αφορμή για συγκρούσεις στο Διαδίκτυο – εκεί όπου οι γροθιές δεν είναι πραγματικές και όλα ξετυλίγονται στο πεδίο των συμβολισμών.

Και φυσικά, επειδή το διαδικτυακό χωριό είναι παγκόσμιο, η σύγκρουση έφτασε και στην Ελλάδα.

Η μεγάλη παρεξήγηση άρχισε από την αναπαράσταση ενός (ας πούμε) γαμήλιου τραπεζιού, στο οποίο συμμετέχουν αλλόκοτες πανσεξουαλικές μορφές. Εκεί σερβίρεται ο Διόνυσος, ο αρχαίος έλληνας θεός του γλεντιού και της οργιαστικής χαράς.

Πολύ σύντομα επικράτησε η φήμη ότι η σκηνή παραφράζει τον «Μυστικό Δείπνο», διάσημο πίνακα του Λεονάρντο ντα Βίντσι, ενώ μια drag queen στη μέση του τραπεζιού ταυτίστηκε με τον Χριστό. Η woke κουλτούρα επιτίθεται!

Τις κατηγορίες υιοθέτησε η Μαρίν Λεπέν, η ερμηνεία της διαδόθηκε γρήγορα στα σόσιαλ και, εύκολα, τσίμπησε κι η γαλλική καθολική εκκλησία. Χρειάστηκε να παρέμβει ο σκηνοθέτης Τομά Ζολί και να εξηγήσει ότι δεν εμπνεύστηκε από τον «Μυστικό Δείπνο» αλλά από το «Συμπόσιο των Θεών» του φλαμανδού ζωγράφου του 17ου αιώνα Φαν Μπέιλερτ. Χωρίς να κατευνάσει τα πάθη.

Ο σκηνοθέτης επεδίωξε να καινοτομήσει. Προσπάθησε να στήσει ένα θέαμα με άξονα το Παρίσι στο πέρασμα του ιστορικού χρόνου.

Θύμισε τη Γαλλική Επανάσταση (με τη βοήθεια των Γκοζιρά, διάσημου στη Γαλλία μέταλ συγκροτήματος) και την γκιλοτίνα, αναπαρέστησε ζωγραφικά έργα, έδωσε έμφαση στην ελευθεριότητα στα ήθη και στα μοντέρνα κινήματα.

Και παρέπεμπε παντού: στο σινεμά (Ζακ Τατί, «Ζιλ και Τζιμ» του Τριφό…), στο τραγούδι, στη λογοτεχνία (ο μασκοφόρος με τη φλόγα είναι ο λωποδύτης Αρσέν Λουπέν, διάσημος αντιήρωας των αστυνομικών ιστοριών του Μορίς Λεμπλάν)…

Θέαμα πηγμένο στις αναφορές, οργανωμένο γύρω από τον Σηκουάνα, είναι φτιαγμένο για την τηλεόραση. Μόνο μέσω του μοντάζ αποκτά αφηγηματική συνοχή.

Δυστυχώς, το συγκεκριμένο έπεσε θύμα των αναφορών του και της έκθεσης εικόνων, τις οποίες το μεγάλο τηλεοπτικό κοινό είτε δεν καταλαβαίνει είτε τις προσλαμβάνει επιδερμικά, δηλαδή φολκλοριστικά, και τις παρεξηγεί.

Οπως συχνά πια συμβαίνει και στο θέατρο, και εδώ ο δραματουργικός κορμός ήταν ανύπαρκτος. Στόχος ήταν ο εντυπωσιασμός.

Το κυρίαρχο μοντέλο των τελετών έναρξης είναι το μοντέλο της Λένι Ρίφενσταλ – που ήταν πίσω από τους Ολυμπιακούς του Χίτλερ, στο Βερολίνο του 1936. Η ιδέα των άλκιμων σωμάτων, πειθαρχημένων υπό μια σιδηρά αρχή, που οδήγησε στην τραγωδία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Το σόου του Παρισιού ήταν συνειδητή προσπάθεια αποριφενσταλοποίησης της τελετής έναρξης. Ωραία ιδέα, προβληματική εκτέλεση.

Μια χαρά. Με τον καλλιτέχνη δεμένο και κρεμασμένο στο δέντρο, είναι η ώρα της γιορτής. Κιθαρωδούν και ου φονεύουν. Κανόνας στο χωριό του Αστερίξ.