For me Formidable
Ηταν αρχές Μαρτίου όταν αποκαλύφθηκε η επίσημη αφίσα των Ολυμπιακών και Παραολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού, έργο του 36χρονου σκιτσογράφου Ουγκό Γκατονί, καρπός μιας προσπάθειας που διήρκεσε συνολικά περισσότερες από δύο χιλιάδες ώρες. Το δίπτυχο απεικόνιζε ένα πληθωρικό και χαρούμενο σύμπαν, πλούσιο σε λεπτομέρειες και μικροϊστορίες, με επίκεντρο τον Πύργο του Αϊφελ και το Stade de France. Δεν περιλάμβανε όμως ούτε μία γαλλική σημαία· και ο σταυρός ψηλά πάνω στον θόλο του Μεγάρου των Απομάχων είχε σβηστεί. Αμέσως οι γάλλοι (ακρο)δεξιοί ξεσηκώθηκαν, κάνοντας λόγο για μια χώρα η οποία ντρέπεται για τις αξίες της.
Από μια ευτυχή για τους ίδιους συγκυρία, το περιοδικό «L’Express» είχε μόλις αποκαλύψει πως στις 19 Φεβρουαρίου ο Εμανουέλ Μακρόν είχε καλέσει στο Ελιζέ τη γαλλο-μαλιανή σταρ της afro-urban pop Αγιά Νακαμουρά προκειμένου να τη βολιδοσκοπήσει: αν την καλούσαν να λάβει μέρος στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού, τι θα της άρεσε να ερμηνεύσει; Εντίτ Πιαφ, φέρεται να είχε απαντήσει η 29χρονη που εμπνεύστηκε το καλλιτεχνικό της ψευδώνυμο από τον Χίρο Νακαμούρα, έναν υπερήρωα στην τηλεοπτική σειρά του NBC «Heroes», ο οποίος διαθέτει την ικανότητα χειραγώγησης του χωροχρόνου. «Ούτε κατά διάνοια, Αγιά, εδώ είναι Παρίσι, όχι η αγορά του Μπαμακό» της απάντησε το πανό που ξεδίπλωσαν στις όχθες του Σηκουάνα καμιά δεκαριά μέλη του ακροδεξιού γκρουπούσκουλου Les Natifs.
Φυσικά, δεν ήταν οι μόνοι που εξεγέρθηκαν. Τι κι αν η Αγιά Νακαμουρά είναι ένα πραγματικό φαινόμενο, η πλέον πολυακουσμένη (πολυ-στριμαρισμένη για να είμαστε ακριβείς) γαλλόφωνη τραγουδίστρια στον κόσμο, με σχεδόν ένα δισεκατομμύριο θεάσεις για το κομμάτι της «Djadja» στο YouTube, κορυφαίες πωλήσεις σε 46 χώρες και αδιαμφισβήτητη συμμετοχή στη γαλλική soft power; «Τα μελλοντικά μωρά δεν έχουν κουλτούρα, δεν ξέρουν τίποτα, ανιχνεύουν όμως την ομορφιά, αγαπούν αυτή την ομορφιά (…), δεν ψηφίζουν ραπ, ούτε λαμπάντα, ούτε Αγιά Νακαμουρά: ψηφίζουν Μότσαρτ σε ποσοστό 91%!» διακήρυξε ο τρις καταδικασμένος για υποκίνηση φυλετικού μίσους Ερίκ Ζεμούρ, ο επικεφαλής του κόμματος Ανακατάκτηση, με τους υποστηρικτές του να γιουχάρουν την «Queen», όπως χαρακτηρίζεται συχνά η Νακαμουρά, στη διάρκεια προεκλογικής συγκέντρωσης για τις ευρωεκλογές. Ο Εμανουέλ Μακρόν «πρέπει να σηκώνεται κάθε πρωί» και να ψάχνει «μία ιδέα ώστε να εξευτελίσει και να εξοργίσει τους Γάλλους», διακήρυξε, από την πλευρά της, η «αποδαιμονοποιημένη» Μαρίν Λεπέν. «Δεν θα σας μιλήσω καν για την κουστωδία της. Θα σας μιλήσω για το ντύσιμό της, τη χυδαιότητά της, το γεγονός ότι δεν τραγουδάει γαλλικά. Ούτε ξενικά τραγουδάει. Τραγουδάει ούτε ξέρουμε τι» πρόσθεσε.
Βασικά, η Αγιά Νακαμουρά τραγουδάει στη γαλλική αργκό των μπανλιέ μαζί με ουκ ολίγα αγγλικά, καθώς και λέξεις και εικόνες από ολόκληρο τον κόσμο. Το ίδιο και η μουσική της, είναι ένα μείγμα ζουκ, αφρικανικής μουσικής, ραπ και R&B. Η ίδια άλλωστε γεννήθηκε στο Μπαμακό, η μεγαλύτερη πέντε αδελφών, «σε μια οικογένεια γκριότ» – ένα αξίωμα που κληροδοτείται από γενιά σε γενιά και αποδίδεται στους επαγγελματίες μουσικούς και υμνωδούς, συνεχιστές της προφορικής ιστορίας του τόπου. Η μητέρα της τη νανούριζε με παραδοσιακά τραγούδια και το ίδιο συνέχισε να κάνει και όταν μετανάστευσαν όλοι μαζί στη Γαλλία, η Νακαμουρά ήταν άλλωστε ακόμα μωρό όταν εγκαταστάθηκαν στο Ολνέ-συρ-Μπουά, ένα προάστιο του Παρισιού. Λένε πως «τραγουδάει όπως κάνει Snapchat» και πως τα τραγούδια της αφηγούνται, «χωρίς γλυκανάλατους στίχους ή σεμνοτυφίες την ιστορία των ρομαντικών σχέσεων των νέων, που περιπλέκονται από την εικονικότητα των κοινωνικών δικτύων και τη διελκυστίνδα ανάμεσα στην παράδοση και τον υλισμό της καταναλωτικής κοινωνίας». «Μπορείτε να είστε ρατσιστές αλλά όχι κουφοί» είχε αντιδράσει τότε σε εκείνο το ανοιξιάτικο κύμα μίσους εναντίον της η Αγιά Νακαμουρά. Για να την παραφράσουμε, μπορεί κανείς να είναι αντιδραστικός, αλλά όχι τυφλός.
Οπως ακριβώς η επίσημη αφίσα των Ολυμπιακών και των Παραολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού, έτσι και η τελετή έναρξης των πρώτων ήταν πλούσια σε λεπτομέρειες και μικροϊστορίες. Και θα ήταν ακόμα πλουσιότερη χωρίς τη βροχή, αν και αφηγήθηκε κι αυτή τη δική της ιστορία, οι Γάλλοι δεν έστειλαν αεροσκάφη να βομβαρδίσουν με χημικά τα σύννεφα όπως οι Κινέζοι, πρόκριναν εκείνο το ρητό του Σενέκα – «Η ζωή δεν είναι να περιμένεις να περάσουν οι καταιγίδες, είναι να μάθεις να χορεύεις στη βροχή». Υπό βροχή χόρεψε και η «ολόχρυση» Αγιά Νακαμουρά, τραγουδώντας τελικά, όχι Εντίτ Πιαφ αλλά ένα medley από τα πιο γνωστά της τραγούδια και το «For me formidable» του Σαρλ Αζναβούρ – με την μπάντα τής Ρεπουμπλικανικής Φρουράς να τη συνοδεύει και φόντο το Institut de France, την έδρα των γαλλικών ακαδημιών, ανάμεσά τους και της Académie française, του θεματοφύλακα της γαλλικής γλώσσας. Μία από τις πολλές όσο και δεξιοτεχνικές κοροϊδευτικές χειρονομίες προς τους (ακρο)δεξιούς όχι μόνο της Γαλλίας αλλά του κόσμου όλου, που ήταν εκ των προτέρων βέβαιοι για το τι θα έβλεπαν, περίμεναν στη γωνία να το δουν, και φυσικά το είδαν.