Πρέπει να μοιάζεις αρχηγός

Και ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως καιρό τώρα και το ΠΑΣΟΚ, μπαίνει στη φάση της αναζήτησης ενός νέου αρχηγού. Θα ειπωθεί πως αυτός πρέπει να είναι κάποιος που να μπορεί να αντιμετωπίσει τον Κυριάκο Μητσοτάκη, που θα βρει τον τρόπο να ανασυντάξει το κόμμα ώστε να το ξανακάνει κόμμα εξουσίας κ.λπ. Λυπάμαι αλλά όπως και στην περίπτωση του ΠΑΣΟΚ αυτά ακούγονται πολύ μακρινά: ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως και το ΠΑΣΟΚ, χρειάζεται πρώτα από όλα κάποιον που να μπορεί να λειτουργήσει ως αρχηγός, που δεν θα φοβάται δηλαδή να αναλάβει τον έλεγχο του κόμματος. Διότι η εσωστρέφεια που χαρακτηρίζει και τους δύο πόλους της αντιπολίτευσης έχει να κάνει κυρίως με αυτό: αρχηγοί τους βρέθηκαν δύο νέοι άνθρωποι που δεν έδειξαν τη βασική ικανότητα που πρέπει να έχει ένας αρχηγός κόμματος. Δηλαδή τη δυνατότητα επιβολής της αρχηγικής του προσωπικότητας πρώτα από όλα στο ίδιο το κόμμα.

Ο Νίκος Ανδρουλάκης και ο Στέφανος Κασσελάκης έχουν εντελώς διαφορετικές διαδρομές. Ο Ανδρουλάκης ήταν πάντα στο ΠΑΣΟΚ – εντός του σταδιοδρόμησε κι αν σκεφτεί κανείς πως δεν έχει από πίσω του «τζάκια» και επιχειρηματικούς κύκλους να τον στηρίζουν πέτυχε πολλά. Η νίκη του στις εσωκομματικές και η αύξηση των ποσοστών του ΠΑΣΟΚ (σε δυο μάλιστα εκλογικές αναμετρήσεις) δεν είναι ευκαταφρόνητα – αλλά δεν ήταν αρκετά για να τον κάνουν να μοιάζει ηγετική φυσιογνωμία.

Οι ηγέτες δεν καταφεύγουν σε εσωκομματικές εκλογικές διαδικασίες για ψύλλου πήδημα. Ο Ανδρουλάκης, όταν μετά τις ευρωεκλογές αμφισβητήθηκε – όχι μάλιστα με τρόπο που να δημιουργεί υποψίες ότι έχει χάσει τη βάση του κόμματος – αποφάσισε προσφυγή στις κάλπες ακριβώς τη στιγμή που έπρεπε να δείξει πως έχει σθένος για να πάρει αποφάσεις. Ουσιαστικά σήμερα ζητά από τον κόσμο του ΠΑΣΟΚ να κάνει ό,τι δεν μπόρεσε να κάνει εντός του κόμματος αυτός, δηλαδή να θυμίσει στους αμφισβητίες του ότι είναι εκλεγμένος αρχηγός. Ο Κασσελάκης αυτή την προσφυγή στις εσωκομματικές εκλογές φάνηκε αυτές τις μέρες να θέλει να την αποφύγει, ενώ πριν από μήνες την επεδίωκε. Εκανε τελευταία διάφορους συμβιβασμούς, αλλά έφτασε να μιλά σαν θύμα ενός μηχανισμού που έστησαν «φράξιες που επιστράτευσαν πρακτικές που δεν ανήκουν στην Αριστερά, φτάνοντας στο σημείο να φορέσουν κουκούλα στα αξιότιμα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής». Συγγνώμη, αλλά αν υπάρχουν φραξιονιστές που οργανωμένα τον υπονομεύουν φταίει αυτός που τους επέτρεψε να υπάρχουν ακόμα στο κόμμα. Στην ηγεσία του οποίου εκλέχτηκε όχι από κομματικούς γραφειοκράτες, αλλά από τον κόσμο που έτρεξε να τον ψηφίσει και που στις ευρωεκλογές του έδωσε κι ένα 15%, που αν το συγκρίνουμε με τα σημερινά δημοσκοπικά ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ είναι αξιοπρεπές.

Οι αρχηγοί των κομμάτων δεν μπορεί να διοικούν με τη λογική του «θα στήσω κάλπες και θα δείτε τι θα πάθετε», ούτε κάνοντας μικροσυμβιβασμούς ώστε να προκύψουν ευκαιριακές πλειοψηφίες στις κεντρικές επιτροπές: οι αρχηγοί πρέπει να λειτουργούν ως αρχηγοί, δηλαδή να αφήνουν στην άκρη όποιους θεωρούν παράταιρους με το σχέδιό τους. Αν φοβούνται να το κάνουν δεν μοιάζουν υποψήφιοι πρωθυπουργοί και στις εκλογές πατώνουν: ο κόσμος βλέπει. Ο αγαπημένος του Νίκου Ανδρουλάκη ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ Ανδρέας Παπανδρέου έχει διαγράψει από το κόμμα ακόμα και τη Μελίνα Μερκούρη – την πήρε πίσω αργότερα. Η Αριστερά, που ο Κασσελάκης ευαγγελίζεται, δεν μπορεί να είναι ένα σουπερμάρκετ απόψεων ούτε ρινγκ αντιπαραθέσεων: όποιον αντιλαμβάνεται το κόμμα ως παλκοσένικο για να παίζει ρόλους, ο Κασσελάκης όφειλε να τον στείλει σπίτι. Δεν ξέρω τι θα γίνει στο ΠΑΣΟΚ και στον ΣΥΡΙΖΑ αν στις εσωκομματικές χάσουν οι δυο αρχηγοί. Ομολογώ ωστόσο ότι δεν καταλαβαίνω πώς μπορεί να διοικήσουν τα κόμματά τους αν ξανακερδίσουν.