Παράταση της λειτουργίας των μέσων σταθερής τροχιάς
Αύξηση των νυχτερινών λεωφορειακών γραμμών, παράταση στη λειτουργία των μέσων σταθερής τροχιάς τα βράδια της Παρασκευής και του Σαββάτου, καθιέρωση νέων δρομολογίων και επέκταση του μέτρου της έκδοσης εισιτηρίου με τραπεζική κάρτα από τις 23 Δεκεμβρίου 2024 περιλαμβάνονται στις αλλαγές που φέρνει ο νέος Συγκοινωνιακός Χάρτης της Αθήνας.
Στο πλαίσιο του Στρατηγικού Σχεδίου Μεταφορών, που εκπονεί ήδη ο Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών της Αθήνας (ΟΑΣΑ) και θα ολοκληρωθεί τον Μάιο του 2025, αναμένονται σημαντικές αλλαγές στις γραμμές κυρίως των αστικών λεωφορείων, ενώ θα καταβληθεί προσπάθεια για τη συνολική βελτίωση του επιπέδου των μετακινήσεων από την ώρα που ο πολίτης βγαίνει από το σπίτι του.
Σύμφωνα με τη διοίκηση του Οργανισμού, στόχος είναι να επανακαθοριστεί η λειτουργία του μεταφορικού συστήματος της πρωτεύουσας για την επόμενη εικοσαετία, με έμφαση στη διαλειτουργικότητα των ΜΜΜ. Δηλαδή λεωφορεία, τρόλεϊ, μετρό, τραμ και προαστιακός να λειτουργούν συμπληρωματικά μεταξύ τους, με βάση τις πραγματικές ανάγκες μετακίνησης των πολιτών της πρωτεύουσας.
Πρόσβαση
Στις προτεραιότητες περιλαμβάνονται η «απελευθέρωση» των πεζοδρομίων από τα εμπόδια και η αποκατάσταση της προσβασιμότητας στις στάσεις των λεωφορείων – τρόλεϊ, καθώς σε πολλές περιπτώσεις η πρόσβαση των ανθρώπων με αναπηρία στα μέσα μαζικής μεταφοράς είναι αδύνατη. Μπορεί τα νέα λεωφορεία να διαθέτουν ειδικές ράμπες, όμως δεν είναι χρήσιμα στον επιβάτη που δεν μπορεί να τα προσεγγίσει, εξαιτίας των εμποδίων και του ύψους των πεζοδρομίων.
Για τον λόγο αυτόν, ο ΟΑΣΑ θα έχει αύριο Τρίτη, 15 Οκτωβρίου, μια πρώτη ενημερωτική συνάντηση με τους δημάρχους της Αττικής, προκειμένου να τους ενημερώσει για τον νέο Συγκοινωνιακό Χάρτη της Αθήνας, που θα είναι έτοιμος την άνοιξη του 2025. Σε αυτόν θα ενταχθούν πλην των αστικών συγκοινωνιών και τα ταξί, καθώς θα προβλεφθούν συγκεκριμένα σημεία χωροθέτησης για νέες πιάτσες. Επίσης, θα αποτυπωθούν ποδηλατόδρομοι, σημεία στάθμευσης και φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, αλλά και τα οχήματα μικροκινητικότητας. Η μελέτη του ΟΑΣΑ διερευνά λεπτομερώς την κατάσταση στην Αθήνα, ενώ με ειδικές συσκευές καταγράφονται ήδη οι μετακινήσεις και η κινητικότητα των επιβατών, ώστε να αναδιαταχθούν οι γραμμές των λεωφορείων. Επιπλέον, εξετάζεται η αύξηση των νυχτερινών λεωφορειακών γραμμών και η παράταση της λειτουργίας των μέσων σταθερής τροχιάς τα βράδια της Παρασκευής και του Σαββάτου.
Εποπτεία του ΟΑΣΑ
Ενα από τα βασικά σημεία που διερευνά η συγκοινωνιακή μελέτη είναι και η διεύρυνση της εποπτείας του ΟΑΣΑ στο σύνολο των μετακινήσεων στην Αττική. Υπάρχουν σημεία που εκτιμάται ότι θα πρέπει να «διορθωθούν», όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι η ΟΣΥ σήμερα πάει μεν στο Κορωπί, αλλά όχι στο Μαρκόπουλο ή ότι φτάνει έως τη Ραφήνα, αλλά δεν εξυπηρετεί τον Νέο Βουτζά.
Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται πρόταση για εποπτεία του ΟΑΣΑ στο σύνολο της Αττικής, με πρώτο στόχο το ύψος του κομίστρου να είναι τέτοιο ώστε να μην επιβαρύνονται δυσανάλογα οι πολίτες. Πάντως, η ιδέα του «ζωνικού εισιτηρίου» (κόστος εισιτηρίου ανάλογα με τη χιλιομετρική απόσταση μετακίνησης), που είχε συζητηθεί όλα τα προηγούμενα χρόνια, φαίνεται να εγκαταλείπεται. Αυτό σημαίνει ότι τουλάχιστον για το άμεσο μέλλον δεν θα γίνουν αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των κομίστρων. Ωστόσο, υπάρχουν προτάσεις για τη μελέτη πιθανής διαφοροποίησης του κομίστρου, ανάλογα με τη συχνότητα και την ώρα χρήσης των ΜΜΜ.
Η ιδέα είναι να μην επιβαρύνονται οι εργαζόμενοι που είναι μόνιμοι και καθημερινοί χρήστες, αλλά να δοθούν κίνητρα ή αντικίνητρα μέσω διαφορετικών τιμών στους περιστασιακούς χρήστες, όπως συμβαίνει στο Λονδίνο, ώστε να δοθεί ώθηση σε μετακινήσεις εκτός των ωρών αιχμής. Σήμερα με τα δημόσια μέσα των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας μετακινούνται περίπου 1 εκατ. επιβάτες την ημέρα, ενώ οι περιστασιακοί χρήστες υπολογίζονται σε περίπου 50.000.
Νέα προϊόντα
Προσωπικός λογαριασμός επιβάτη για αγορές καρτών και εισιτηρίων
Οι ανέπαφες πληρωμές στο σύνολο των ΜΜΜ της πρωτεύουσας θα ξεκινήσουν στις 23 Δεκεμβρίου, απαλλάσσοντας κυρίως τους επιβάτες των οδικών μέσων από τον βραχνά της εύρεσης σημείου πώλησης εισιτηρίων, αφού θα υπάρχει σε όλο το δίκτυο η δυνατότητα ηλεκτρονικής πληρωμής στα σημεία εισόδου, με την πλήρη εφαρμογή του γνωστού tap ‘n’ pay.
Σε επόμενο στάδιο, κάθε επιβάτης θα μπορεί να δημιουργήσει τον προσωπικό του λογαριασμό. Δηλαδή, το σύστημα θα παρέχει τη δυνατότητα του account based ticketing, όπου κάθε επιβάτης θα μπορεί να δημιουργήσει έναν λογαριασμό και μέσω αυτού να κάνει αγορές καρτών και εισιτηρίων, ενώ θα προστεθούν και υπηρεσίες Mobility-as-a-Service.
Αυτό θα δίνει τη δυνατότητα σε κάποιον επιβάτη να ξεκινά π.χ. από το Φάληρο με τη Γραμμή 1, να κατεβαίνει στην Ομόνοια και να έχει ήδη κλείσει ταξί για να συνεχίσει τη μετακίνησή του. Επίσης, θα μπορεί να μεταβεί στην Ακρόπολη με το μετρό και να έχει αγοράσει μέσω του λογαριασμού του και το εισιτήριο για επίσκεψη στον Ιερό Βράχο, χωρίς να χρειαστεί να περιμένει στην ουρά.
Το σύστημα στην πλήρη ανάπτυξή του θα μπορεί να επιλέξει για λογαριασμό του μετακινούμενου επιβάτη το κατάλληλο προϊόν, χρεώνοντάς του το πιο οικονομικό κόμιστρο, με βάση τις μετακινήσεις του καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Ηδη λειτουργεί η υπηρεσία in town check in, με την οποία κάποιος μπορεί να δώσει τη βαλίτσα του στον Πειραιά και να παραδοθεί απευθείας στο αεροπλάνο στο αεροδρόμιο. Ο ίδιος επιβάτης σήμερα μπορεί να αγοράσει ένα ημερήσιο εισιτήριο και ένα για το αεροδρόμιο. Τώρα εξετάζεται η δυνατότητα αυτά τα δύο εισιτήρια να ενοποιηθούν σε ένα προϊόν. Σκέψεις υπάρχουν και για το λανσάρισμα ενός εισιτηρίου για το Σαββατοκύριακο ή για περιπτώσεις αθλητικών διοργανώσεων.
Παράλληλα, μέσω της τηλεματικής ο επιβάτης θα μπορεί να σχεδιάζει το δρομολόγιό του, να ξέρει σε ποια στάση πρέπει να αποβιβαστεί και να λαμβάνει ειδοποιήσεις για το πότε φτάνει το λεωφορείο του.
Επιπλέον, φαίνεται πως φτάνει η ώρα και για την εγκατάσταση Wi-Fi στον στόλο των λεωφορείων. Ο σχετικός διαγωνισμός αναμένεται να προκηρυχθεί από την «Κοινωνία της Πληροφορίας» στις αρχές του 2025 με στόχο έως το τέλος του 2026 να μπορούν να το χρησιμοποιούν οι επιβάτες.